Orta Gerilim Kablo Çekimi Teknik Bilgiler

Genel

Orta Gerilim Kablo Çekimi Teknik Bilgiler

BÖLÜM I – DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Çalışacak saha personeli detaylı projeleri temin etmelidir ve bu projelere göre aşağıdaki maddelerin kontrolleri yapılmalıdır.
Yer altı kablosunun geçeceği kanallar kazılmadan önce tüm sahanın kontrolü yapılmalı ve sahamızdan geçen başka bir altyapı (kanalizasyon, su – gaz boruları, telekominikasyon kabloları vb.) var ise diğer altyapının geçiş güzergahı ve kesiştiğimiz noktalar işaretlenmelidir.
Diğer altyapılar ile kesiştiğimiz noktalarda kazı çalışması izinleri alınmalıdır. (Örn. Sahamızdan doğalgaz veya su hattı geçebilir böyle durumlarda ilgili kurum ile temasa geçilmelidir.)
Kabloların geçiş güzergahlarında yanıcı ve kimyasal maddeler bulunmamalıdır. Kablo güzergahları bu hususlar göz önünde bulundurularak kontrol edilmelidir.
Kablo çekim şekli kesinleştirilmelidir. Trefoil veya Flat çekim
Kablo başlıkları ve ekler uzman personel tarafından yapılmalıdır ve uygulancağı yer için üretilmiş malzeme seçilmelidir.
OG kablolar bina, menhol vb. Girişlerde boru içine alınmalıdır eğer mekanik darbe riski var ise OG kablolar çelik bor içerisinden geçirilmelidir. Çelik boru içersinden 3 faz birden geçirilmeli ve boru topraklanmalıdır. Tek faz geçirilecek ise boru antimanyatik seçilmelidir.

BÖLÜM II – KABLO ÇEKİMİ

Kazı işleminden önce güzergahların ve kanal boyutlarının tespiti aşağıdaki esaslara göre yapılacaktır.
Standart kablo kanılının derinliği 80cm olup, dip geniş 40 cm, ağız genişliği ise 60 cm dir. Tedaş projelerinde derinlik zorunlu durumlarda 60 cm ye kadar çekilebilir. Çok daha zorunlu durumlarda koruyucu önlemler ile 20 cm daha azaltılabilir ancak zorunlu durum tutanak ile tespit edilmelidir. Zeminin uygun olması halinde ağız genişliği dip genişliği ile aynı tutulabilir, şevsiz kazı yapılabilir.

Standart Kablo Kanalı

Kanala serilecek kabloların kanal ile arası 7cm den az olmamalıdır.
Kablo çapları 7cm den büyük ise bu açıklıklar kablo dış çapı kadar olacak şekilde kanal zemin genişliği hesaplanmalıdır. (Hesap örneği: şekil – 2a )

Kablo Kanal Hesabı…

Bu açıklıklar boru kullanıldığında 1,5 kat, büz kullanıldığında 2 kat olacaktır. Bu nedenle boru ve büzler arasındaki mesafeler dikkate alınarak kanal genişliği hesaplanacaktır.

Boru İçerisinden Giden Kablo İçin Kanal Hesabı…

AG ve OG Kabloların Birarada Çekilmesi…

Kanal genişlik ölçüsündeki arttırmalar döşeme şekline göre hesaplanıp bulunacak sonuca göre 10 ar cm lik dilimler halinde yapılacaktır. Kanal derinliğinde ise hesaplanan ölçü uygulancaktır.
Toprak kanallarda birden çok yan yana serilmiş tek damarlı kablolu sistemlerde ve tek damarlı üçlü demet halindeki sistemlerde, sistemler arasında 14cm az olmamak şartı ile en az 2d kadar mesafe bırakılacaktır.
Not: Aşağıdaki ölçüler d<= 7 cm için geçerli olup d>=7 cm ise kablo – kablo ve kablo – kanal duvarı arası mesafe d kadar sistemler arası mesafe ise 2d kadar olacaktır.

Aynı Kanalda Birden Çok Devre Kablo Çekimi

Dikey geçişler: Kablo demir yolu, su kanalı, ve karayolları altından geçirilirken şekil 7 de gösterildiği gibi kullanılacak muhafazanın üst kısmı en az 1,5m derinlikte, üzerinden taşıt aracı geçen diğer yollarda ise en az 1m derinlikte olacaktır.

Yol Geçiş Ölçüleri

Kablolar; Geçilen güzergahın özelliğine göre Madde:4 deki şartlarla; metalik olmayan kablo muhafaza borusu(TEDAŞ MYD/2005-050 Malzeme teknik şartnamesindekiTip 250, Tip 450) Çelik boru, Beton Büz, veya Beton kablo kanallarının içerisine döşenecektir. Yol boyunca yol içine döşeme; Zorunlu hallerde yol boyunca yola paralel olarak yapılan kablo montajlarında kanal derinliği 1m den az olmayacaktır.
Kablonun geçeceği yer saptanırken telekomünikasyon ve raylı sistemler vb. Tesislerin kabloları, kanalizasyon büzleri, su ,gaz ve petrol boruları dikkate alınarak bunlara en yakın kablo arasındaki uzaklık (Çizelge-1 deki şartlarla; gaz ve petrol boru hattı ile yan yana veya paralele gidişlerde en az 60 cm olmak kaydıyla) 50 cm den az bina duvarları ile en yakın kablo arasındaki mesafe 70 cm den az olmayacak şekilde tasarlanacaktır. (şekil 8)

Zorunlu hallerde bu mesafe Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinin uzaklıklarla ilgili 44. Ve kablolarla ilgili 58. Maddeleri ile yaklaşılan tesislerin ait olduğu kuruluşların mevzuatları doğrultusunda gerekli önlemleri alınması kaydıyla küçültülebilir.
Abone bağlantı hattı için yapılan kablo kanalları standart kablo kanalı gibi hazırlanacak (Madde-4) ve en az 20X20X50 cm ebatlarında olacaktır.
Topraklama iletkenlerinin serilmesi amacı ile açılan topraklama kanalları 20X20X70 ebatlarında olacaktır. Kanal açılarak serilen iletkenin üzerine kanaldan çıkarılan toprak vs. nin doldurulup sıkıştırılarak, kaplama var ise kaplama yapılıp zemin eski haline getirilecektir.

Kabloların Çekilmesi, Serilmesi ve Kanala Yerleştirilmesi

Kablo kanalları yol geçişleri ve kablo girişlerinde birikebilecek sular tahliye edilerek buraların kuru kalması sağlanmalıdır.
Kanal tabanına yataklama malzemesi olarak tane büyüklüğü en fazla 4mm olan ince elenmiş kum serilerek sıkıştırılmalıdır. Yıkanmış deniz kumu ve kırma taştan imal edilen ufalanmış taş kullanılmayacaktır. Çamurlaşabilecek, keskin veya kabloya zarar verbilecek kum kullanılamaz.

Kanala Yataklama Malzemesi Serildikten ve Hazırlık İşleri Tamamlandıktan Sonra Yapılacak İşler.

Kablo serme makaraları, köşe makaraları, kayar mesafe makaraları, kablo çekme vinci, kablo serme makinesi vb. Tüm teçhizat sahada hazır bulunmalıdır ve kablolar makaralarından direkt olarak kanala Bölüm – III de belirtilen esaslara uygun olarak döşenmelidir.
Kablolar sayı ve cinsleri dikkate alınarak yan yana, gerekiyorsa üst üste sıralanarak ihtiyaca göre yukarıda belirtilen mesafeler dikkate alınmak şartı ile döşenecektir.
AG ve OG kabloların yanyana ve/veya OG/OG grup kablolarının aynı kanal içersinde yanyana döşenmesi halinde AG ve OG ve/veya OG/OG kablosu arasında kılıcına ve uzun tarafı kanal yönünde olmak üzere enaz 19X9X5 cm ebatlarında aralıksız içi dolu koruyucu elemanlar (tuğla, eton , bimsblok vs.) dizilecektir. Üçlü demet halindeki tek damarlı kablolu sistemlerde ise kablo demeti; aralarındaki uzaklık 50cm den az 80 cm den fazla olmamak şartı uzaklık çapının 20 – 25 katı kadar mesafede bir olmak üzere paslanmaz malzemeden yapılmış anti manyatik özellikteki uygun metal kelepçe vb.uygun aparta ile kabloya kabloya zarar verilmeyecek şekilde bağ yapılacaktır.
Kablolar arasındaki yanyana mesafelerin kanal boyunca düzenli bir şekilde korunmasını sağlamak için en fazla 2m de bir uygun malzeme (ağaç, pvc, beton plaka b. Gibi) kullanılacak olup, bu malzeme kanalda bırakılacaktır.kablo dönüşlerinde belirtilen ara mesafelerin korunması için dikkat edilecektir.Kablolar zaruret olamadıkça üst üste döşenmeyecek, ancak döşenmesi gerekiyorsa gerelim seviyesi en yüksek olan kablo kanalın en alt kısmına döşenecek şekilde sırasıyla yüksek gerilim seviyesinden düşük gerilim seviyesine göre kanalda yukarı doğru döşenecektir.
Kıvrılma Bükülme; kablolar döşenirken dönüşlerdeki bükülmeler (kıvrılmalar) yarı çapları çizelge-2 de verilmiştir. Kablolar dönüş yerlerinde döşenirken bir kerede ve dikkatlice döşenecektir.

Tek damarlı kablolardan oluşan birden fazla sistemin tek sıra halinde yanyana döşenmesinde fazlar L1 L2 L3 – L3 L2 L1 şeklinde, birden fazla katlı sıralar halinde döşenmesinde ise L1 L2 L3 – L1 L2 L3 şeklinde olacak ve katlar arasında en az 20cm mesafe bulunacaktır. Aynı fazlar L1 L1 L1 – L2 L2 L2 – L3 L3 L3 şeklinde asla yanyana getirilmeyecektir.

Kablo serildikten sonra üzerine tekrar 10cm kalınlığında kum döşenecektir. Son kum tabakasının üzerine arada boşluk kalmayacak ve her iki yandan kabloyu 5cm geçecek şekilde enine olmka şartıyla kouruyucu elemanlar dizilecektir. Koruyucu elemanların 20 cm üzerine kanal boyounca ikaz bandı serilecektir. Zorunlu hallerde kanalın derinliğinin azaltılmasına bağlı olarak ikaz bandı için öngörülen 20cm ölçü aranmaz. İ kaz bandının özellikleri BÖLÜM – III de verilmiştir. Daha sonra BÖLÜM – II madde 7 de belirtilen esaslara göre kanalın dolumu yapılacaktır.
Yatay sondaj yöntemi ile zemin altı delinerek (Zemin üztü bozulmadan) kablo geçişleri; çelik boru, ilave tedbirler olmaksızın doğrudan toprağa gömülmesi amaçlanmış metalik olmayan kablo muhafaza boruları (TEDAŞ –MYD/2005 malzeme teknik şartnamesindeki TİP 450 ), Betom büz veya eşdeğeri muhafaza vb. İle yapılacaktır. Bu geçişlerde kum, karıyucu elemanlar ile ikaz bandı kullanılmayacağından, geçişi belirleyici işaret plakalarının konulmasına özellikle dikkat edilecektir.

4.3 KABLO KANALLARINDA KULLANILACAK KORUYUCU ELEMANLAR.

Tuğla: Kullanılacak tuğla en az 19X9X5 cm ebatlarında TSE 771-1’e uygun olarak üretilecek ve en az Tablo-1 deki orta dayanımlı dolu harma tuğlası basınç değerine karşı mukavemeti olacaktır. Bina yıkımlarından toplanılan eski tuğlaların açık hava şartlarına maruz kalması, zayiatlı olması vb. Nedenlerle dayanımlarının oldukça azalmasından dolayı kullanımlarına katiyen mani olunacaktır. Tuğlaların testi akreditasyonu yapılmış bir labaratuarda test edilecek ve istenildiği taktirde sonuçları idareye teslim edilecektir. Kontrol elemanları gerekli görürse; kendi seçtiği numune takımının testlerine nezaret edebilir.

Beton plak veya bloklar: beton blokar veya beton plaklar için, 20cm eninde 50 cm uzunluğunda 6 cm kalınlığında , basınç dayanımı 5N/mm2 (5kgf/cm2) olan blok veya plaklar kullanılacaktır.en düşük basınç dayanımı bu değerin %5 altına düşmeyecektir. İmalatı ve montaja kadar geçen sürede TS 802 ve TS EN 206-1 deki betonlar ile ilgili hususlar kesinlikle dikkate alınacaktır. Beton plak veya blokların testi akreditasyonu yapılmış bir labaratuarda test edilecek ve istenildiği taktirde sonuçları idareye teslim edilecektir. Kontrol elemanları gerekli görürse; kendi seçtiği numune takımının testlerine nezaret edebilir. Uygun olamayan beton plak veya bloklar kullanılmayacaktır.
Bimsbloklar: Bims agregasından imal edilecek olan bimsblok malzemeler. 20cm eninde 50 cm uzunluğunda, 6cm kalınlığında; TSE EN 771-3 (Kagir birimler – özellikler – bölüm 3: Beton kagir birimler)’e uygun olarak hazırlanacaktır. Bimsblok ölçülerinde tolerans olarak TS EN 711-3, çizelge – 1 de sayfa 5’te yer alan D1 tolerans değerleri kullanılacaktır. (Tablo-2)

Bimsblok yüzeylerinde dayanımı zayıflatıcı çukurlar olmayacaktır. Bir adet bimsbloktaki çukurların toplam hacmi, bimsblokun toplam hacminin (uzunluk X genişilik X yükseklik) %5 ni geçmeyecektir. Bimsbloğun ortalama basınç dayanımı 5N/mm2 (5kgf/cm2) en düşük basınc dayanımı bu değerin %5 altına düşmeyecektir. Yeraltında kullanılacağından yangına drenç sınıfı olarak A1 yeterlidir.

Bimsbloklara Tablo-3 verilen ilgili TSE ler doğrultusunda test yapılacaktır.

Testi akreditasyonu yapılmış bir labaratuarda yapılarak, değerleri tablolara işlenerek raporlanacak ve bir sütunda elde edilen değerlerin; bimsblokların yeraltında kullanılacağı göz önüne alınarak, uygun olup olmadığı işlenecektir. İlgili TSE lerde belirtilen şekilde ve numune sayısı kadar numunede bu testler yapılarak, raporları ilgili idareye istendiği taktirde teslim edilecektir. Kontrol elemanları gerekli görürse; kendi seçtiği numune takımının testlerine nezaret edebilir. TSE 771-3 CEN tarafından kabul edilen EN 771-3 (2003)+A1(2005) standartı esas alınarak TSE İnşaat hazırlık gurubunca hazırlanmış ve yayımlanmıştır. Bu TSE de deney yapılarak bulunan sonuçların mukayyesesi hep beyan edilen değerlere göre yapılır. Madde 3.1.18’de “beyan edilen değer: imalat işlemindeki farklılıklar ve deney hassasiyeti dikkate alınarak, imalatçı tarafından temin edileceği garanti edilen değer” olarak tariflenmiş olup deney sonuçlarının beyan şeklinde olması halinde; imalatçı firma Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC)’ne uygun beyan edilecektir.

Diğer; Farklı bir koruyucu malzemenin kullanılmasının talep edilmesi durumunda yukarıdaki malzemelere eşdeğer niteliklerde olup belgelenmeli ve ilgili idare tarafından kabul edilmelidir. Plastik malzeme kullanılması durumunda kullanılan plastik çevre kirliliğine yol açmayan nitelikte ve et kalınlığı 0,5 cm’den az olmayacaktır. Kanal genişliği kadar tek parça kotruyucu malzemeler, teknik koşulları sağlandığının belgelenmesi şartı ile idarenin yazılı izni ile kullanılabilecektir. Örneğini 40cm genişliğindeki bir kanala 40 cm genişliğinde 6 cm kalınlığında en az 20 cm boyunca koruyucu malzeme kullanılabilir.

MADDE – 5 METALİK OLMAYAN KABLO MUHAFAZA BORULU, ÇELİK BORULU, BETON BÜZLÜ GEÇİŞLER VE KABLO KANALLARI

5.1 GEÇİŞLER

Kabloların köprü üzerinden, cadde ve yollarda karşıdan karşıya geçişlerde ve telekominikasyon kabloları, kanilazsyon büzleri, su, gaz ve petrol borularıyla kesişen yerlerinde, altından veya üstünden geçirilmesinde kablo muhafaza içine alınacaktır. Bu muhafaza metalik olmayan kablo muhafaza borusu veya beton büz olabilir. Mekanik zorlanmaların olabileceği yerlerde ise çelik boru kullanılacaktır. Borunun iç çapı kablonun dış çapının 1,5 katı, büz ün iç çapı ise kablonun dış çapının 2 katı olacaktır.
Tek damarlı kablolarda çelik boru kullanılmayacak, anti manyatik metal boru kullanılacak mekanik darbenin oluşabileceği veya zorunlu hallerde ise üç ayrı faz mutlaka aynı çelik borudan üçgen demet halinde bağlanılarak geçirilecekitir. Bu durumda boru çapı 3,1xd (d=bir klablonun dış çapı) olacaktır. Çok damarlı kablolarda ise; çelik borunun iç çapı kablonun dış çapının veya birden çok kabloda dış çaplarının iz düşüm uzunluğunun iki katı olacaktır. (şekil 9)

Yeraltı kablo elektrik şebekeleri tesis yapımında, karayolu, demiryolu, nehir vb. Kablo geçişlerinde gerekmesi halinde açık kazı yapılmadan, her türlü zeminde yatay delgi veya yönlendirilebilir yatay delgi metodu ile geçişler yapılacaktır. Geçişlerin yapılacak zeminlerde makinanın konulacağı alan ile kablo muhafaza borularının çekileceği güzergah, kroki ile tespit edilecektir. Madde 4.2g de belirtilen hükümler dikkate alınarak sondaj yapılan yerin başlangıç ve bitişi mümkün olan en kısa yoldan yapılacaktır. Bu geçişte kullanılan boru (veya boruların) dış kısmı ile toprak arasında hiçbir boşluk kalmayacaktır. Borunun içine; kabloya zarar verebilecek, kablonun değiştirilmesine engel olacak, ve işletme açısından başkaca zararlara yol açacak her türlü yabancı cisim girmesi engellenecektir. Yatay delgi uygulaması karayolu ve demiryolu geçişlerinde ilgili kurumlarında görüşleri alınarak, yolun karakteristik özelliklerine uygun ve mevcut yeraltı yapısına (Doğlagaz, kanalizasyon vb.) hiçbir şekilde zarar vermeyecek şekilde yapılacaktır. Giriş ve çıkış yerleri kapatılarak yol kenarında veya çalışma yapılan yerde moloz taş ve toprak birinkitisi bırakılmayacak. Belediye veya ilgili idarenin gösterdiği yere atılacaktır.
Yol ve yaya emniyetini sağlamak üzere her türlü emniyet tedbiri alınacaktır. Makine etrafında emniyetli çalışmak için güvenlik şeriti oluşturulacaktır. Yapılacak sondajın her türlü teknik detay özellik ve doğacak sakıncalarından yüklenici firma sorumlu olacaktır.uzunluk, delik çapı, boy, kesit vs. Özelliklerin gösterildiği tutanak ilgili ideare yüklenici ve yatay delgi yöntemi ile işi yapan firma tarafından müştereken tanzim edilecektir.
Yatay deligi veya yönlendirilebilir yatay delgi metodu ile giçişlerde çekilecek devre ve/veya kablo/boru sayısına göre açılacak olan delik çapları ve ödemeye esas çaplar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Örneğin tablodan 1 devre geçiş için 300mm delik açılması gerektiği ve ödemeye esas bu çapın kullanılacağı anlaşılmaktadır. 1 devre geçiş için hiçbir gerekçe ile 500mm çap kullanılmayacaktır. Aksi halde ödemeye esas çap olarak 300mm kabul edilecektir. Tablo-4 de belirtilen devre sayısı veya kablo boru sayısına göre delikler açılacak, delik çapını küçükl tutmak suretiyle aynı yerde delik sayısını arttıran uygulamalara izin verilmeyecek ve tabloda belirtilen esaslar dahilinde ödemeler yapılacaktır. Örneğin; çekilmesi gereken üç devre için ödemeye esas delik çapı 600mm olup, her devre için ayrı ayrı veya 2 devre için bir delik (500mm) 3. devre için ise ayrı delik (300mm) açılarak geçişe kesinlikle müsaade edilmeyecektir.

5.2 KABLO KANALLARINDA

Yukarıdaki şartlar dışında yeraltı kablo şebekesinde kablo muhafaza borusu veya çelik boru veya beton büz kullanılamayacaktır. Ancak imar planına uygun olarak alt ve üst yapıları tamamlanmış, ileride herhangi bir sebeple kazılması imkanı zor olan ve/veya külfet getiren güzergahlarda (sit alanları, özellik arz eden cadde veya sokaklar vb.) mukayyeseli keşifleri verilerek faydalarıyla birlikte zorunluluk ve gerekçeleri belirtilerek ihale makamından olur alınması kaydıyla borulu veya beton büzlü kablo kanalı yapılacak ve kablolar içerisine döşenecektir.

5.3 BETON BÜZLÜ veya BORULU KANALLARIN KULLANILMASI

a) Beton Büzlerde:

Kanalın alt kısmı sıkıştırıldıktan sonra beton büzlerde sıkıştırılmış doğal üzerine en az 5cm kslınlığında 150 dozlu hazırlanan grobeton temeller üzerine konulacaktır. Büz sıraları arasında Madde-2b ye göre gerekli mesafe bırakılacaktır. Daha sonra dikkatlice bireştirilip, hizalanacak ve uygun şekilde vibre edilmiş betonla mesnetlenecektir. Büz sıraları araları kum ile doldurulacak üzerine en az 10cm kum serildikten sonra dolgu işlemi yapılacaktır. Kumun 20cm üzerine ikaz bandı çekilecektir. Kontrolün istemi halinde yedek büz bırakılacaktır.

b) Kablo muhafaza borularında:

Kablo muhafaza borusu, yapım işleri sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe yürürlükteki TEDAŞ/MYD 2005-050 malzeme teknik şartnamesine uygun olacaktır. Kanalın alt kısmı uygun bir şekilde sıkıştırıldıktan sonra, kontrol elemanı tarafından uygun görülen yataklama malzemesi ile doldurulacaktır. Doldurulan yataklama malzemesi güzergah boyunca mi 10 cm seviyeye kadar el kompaktörleri ile sıkıştırıldaktan sonra boruları yayacaktır.
Borular uygun ek parçaları ile birleştirilecektir. Borular arasında gerekli mesafe bırakılarak (Madde 2b) yayıldıktan sonra boruların araları ve 10 cm üstüne kadar yataklama malzemesi ile doldurularak sıkıştırılacaktır. Bunun üzerine tuğla veya uygun beton plaka konulduktan sonra kanal uygun dolgu maddesi ile sıkıştırılarak doldurulurken tuğlanın 20cm üzerine ikaz bandı serilecektir. (Yol geçişlerinin yatay sondaj yöntemiyle yapılması haliyle madde 4,2g ve 5.1c ye göre işlem yapılacaktır.)

5.4 Menholler:

Gerekli durumlarda uzun mesafeli ve borulu yeraltı kablolarının döşenmesinde; kesit değişimi, ve ek braşman noktası, dönüşlerde ve kablo çekebilme işçiliği gibi durumlar göz önüne alınarak uygun mesafe ve yerlere şartnamesine ve resmine uygun menholler yapılacaktır. Menholler izin verilen kablo kıvrılma yarıçapına uygun ölçülerde ve içi su tutmayacak şekilde imal edilecektir.

5.5 Boru ve Büzlerden geçirilirken dikkat edilecek hususlar:

Ek yerlerindeki çapak ve pürüzler çok iyi temizlenerek yok edilecektir. İçleri sert ve kalın sentetik kıllı boru fırçası ile temizlecektir. Kablonun boruya geçirilmesi sırasında kum vs. Maddenin boru içerisine girmesini önlemek için şekil -10 da gibi boru girişine boşluk bırakılacaktır. Boru ağızlarına kablo çekilirken yumuşak bir mazemeden şekil – 10 daki gibi koruyucu huni takılacaktır.
Çekim sırasında boru ağzı greslenerek kayma kolaylaştıralacaktır. Gres yerine kablo dış kılıfına zarar verebilecek başka kimyasal madde kullanılmayacaktır. (Alkalisiz sabun kulanılabilir.) kablo çekimi bittikten sonra boru ağızlarına kabloların altına uygun bir malzeme (Lastik vb.) şekil – 10 daki gibi yastıklama yapılacaktır.

Madde – 6 Kablo Çekilmesi ve Döşenmesinde Dikkat Edilecek Önemli Hususlar:

Kablo çekilirken ve döşenirken, burulma, diz verme, kıvrılma, kuşgözü oluşma sıyrılma ve aşırı derecede gerilme gibi durumların ortaya çıkmaması için dikkat ve kablo yerde sürüklenmeyecektir.
Çevre sıcaklığı +5C nin altındaki soğuk havalarda kablo döşenmeyecektir. Zorunlu olarak soğukta döşemek kesinlikle gerekiyorsa kablo sıcaklığı +25C nin üzerinde bulunan bir mekanda en az 24 saat bırakıldıktan sonra kablo +5C’ in altına kadar soğumadan döşeme işlemi tamamlanacaktır. Kablolar ısıtma amacı ile asla ateşe yaklaştırılmayacaktır.
Kablo ekleri: mekanik bozulma ve nemin etkisini önlenecek ve iyi bir elektriki bağlantı sağlanacaktır. Ek mufları rögar içerisine alınacaktır.ek yerleri mümkün olduğunca yanyana değil aralıklı olarak yapılacak olup ek yerinde 2m lik “S” şeklinde pay bırakılacaktır.
Kullanılacak olan kablo imalat boyuna uygun ve tek parça olacak şekilde planlama ve mecbur olmadıkça parça kablolar eklenerek kullanılmayacaktır.
Kablonun uçları hemen kullanılmayacak ve ek yapılmayacaksa su ve rutubet almasını önlemek için plastik yalıtkanlı protolinle kapatılacaktır.
Kablolar makaradan açılırken ve sarılırken mutlaka makaralar döndürülerek işlem yapılacaktır, makara yuvarlanarak veya yatırılarak kablo açılmayacak veya sarılmayacaktır.
Kablolar toprak kablo kanalından kablo tüneline veya yapı içerisine girerken duvar ve yol geçişlerinde olduğu gibi boru veya büz içerisine alınacaktır. Bu borular az eğimle toprak kanala doğru yatırılır ve su girisini önleyici engeller alınır.
Kabloların döşendiği kanallar, kimyasal, mekanik ve ısıl etkilerden uzak yada bunlara karşı korunmuş olacaktır. Kabloların varsa jüt tabakası soyulacaktır.
Madde 5.1a’da belirtilen geçişlerde ve yapı girişlerinde kablo ile boru ağzı arasındaki büzüşmeli maşonlar, epoksi reçine emdirilmiş kenevir, bitüm, köpük elsatik silikon, yada benzeri madde ile doldurularak sızdırmazlık sağlanacaktır. Bu amaçla çimento kullanımayacaktır.
Uzun açıklıklarda (2000 m den fazla ) döşenen tek faz iletkenli kablolar trans pozisyon çaprazlama yapılacaktır. (şekil – 11)
Kablo serme esnasında kablo ucundan çok az bir çekme ile çekilmesini sağlayacak ve kablo boyunca eşit olarak dağılımını sağlayacak bir güç ile çekilecektir. Buna göre bütün iletkenler bir araya getirilip çekme klemensleri ile birbirine bağlanarak çekilecektir. En büyük çekme gerilimi bakır iletkenlerde 5kg/mm2 alüminyum iletkenlerde 3 kg/mm2 yi geçmeyecektir. (Buradaki kesit sadece iletkene aittir.)
Dolgu zeminlerde yerleşmeler göz önüne alınarak kablolar biraz uzun bırakılarak “S” şeklinde döşenecektir. Bu şekilde döşemeler kanal ebatlarının hesabında dikkate alınacaktır.
Kablonun başlangıç ve bitim noktalarında yerine göre dahili veya harici tip kablo başlıkları kullanılacak, başlıklar oynamayacak şekilde yerine bağlanacaktır. Kablo başlığından çıkan iletkenlerin iç tesisata bağlanmasında kablo pabucu kullanılacak olup pabuçlar kablo pensi ile sıkılacaktır.
Kablo başlıklarında ve ek yerlerinde gerekli topraklamalar yapılacaktır.

Madde – 7 KABLO DÖŞEME VE KORUYUCU MALZEME DİZİLMESİNDEN SONRA YAPILACAK İŞLER

Yükelenici firma kanal güzergahının özelliğine göre kontrolün bilgisi dahilinde kanal toprakla veya stablize malzeme ile doldurularak, dövülüp sıkıştırılacak ve artan toprak kontrol veya belediyenin göstereceği yere taşınacak ve bozulan güzergah eski haline getirilecektir.

İşaret plakaları, kablo güzergahı boyunca, ek yerlerine, demir yolu, cadde ve şoselerin geçildiği ve güzergahın yön değiştirdiği yerlere 50m de bir konulacaktır. İşaret plakalarının ebatları ve diğer özellikleri ile konulmasına ait esasalar bölüm III de verilmiştir.
Kablo döşeme işleri tamamlandıktan hemen sonra kabloların geçtiği güzergahlar, kablo kanal ebatları ile kablo cins ve sayılarını gösteren döşeme planları, tüm geçişler, kablo girişleri, ek noktaları, işaret plakaları ve transpozisyon (çaprazlama) noktaları vs. İşlemler 1/1000 lik imar planı üzerine röper noktaları belirtilerek kontrol elemanı ile birlikte son durum planları hazırlanarak imza ve tasdik edilecektir.
Son durum planları; kanal güzergahı ve ölçüleri, kabloların cins kesit ve diğer malzemeler gerilimi esas alınarak, yapılan işlerin tümünü gösteren metraj ve ataşmanlar düzenlenecektir.
Döşeme işleri tamamlanan kabloların istikhak raporlarına montajlı olarak geçirilebilmesi için yukarıda belirtilen işlemlerin yapılması şarttır.

B – KABLOLARIN BETON KANALLARA, DİREĞE VE DUVARA DÖŞENMESİ

Madde -1 YAPI İÇERİSİNDE BETON KANAL VE KABLO DÖŞEME

Kanal derinliği 30cm olacaktır.
Kanal genişliği; kanal duvarı ile kanal duvarına en yakın kablo arasında minimum 2cm, kabloların yan yana veya üst üste döşenmeleri halinde kabloların kendi arasında en az kablo çapı kadar mesafe bırakılacak şekilde yapılacak hesaplama sonucunda bulunacaktır. Ancak hesap sonucunda bulunacak kablo kanal genişliği 30cm den az 100cm den fazla olmayacaktır.Genişlik hesabı şu formülle yapılır: G=(2n+I) x d
Burada
G; kanal genişliği, d: kablo çapını n: kablo sayısını göstermektedir.
Kabloların birbirine paralelliği bozulmayacak şekilde döşenmelidir. Tek damarlı kablolar değişik fazlarda L1,L2,L3 üçgen demet halinde serilebilir. Bu taktirde demetler arası mesafe 14cm. Den az olmamak üzere kablo çapının 2 katı olacaktır. Aynı kanala kumanda kablosu ile enerji kablosu birlikte döşenecekse kumanda kabloları enerji kablolarından ayrı döşenecektir. Kumanda kablolarının kendi aralarında açıklık gerekmez. Kablolar kesinlikle beton içerisine gömülmeyecektir.
Döşenecek kablo sayısı fazla olduğunda, kanal yanlarına raflar veya rak demirleri üzerine yerleştirilecektir. Döşeme sırasında gerekli olan kıvrılma yarı çapı müsaaede edilen değerde olacaktır.
Beton kablo kanalı İDARE nin tip projesine uygun olarak yapılacaktır.

Madde -2 YAPI DIŞINDA BETON KANALA VEYA GALERİLERE KABLO DÖŞENMESİ:

Kabloların döşeneceği yapı dışındaki beton kanallar veya galeriler mimari projesindeki detay resimler ve yeterli mukavemete haiz olacak şekilde imal edilecektir. Kanal veya galerilerin ebatları ihtiyaca ve teknik kıstaslara uygun hesaplanacaktır. Beton kapaklar projesine uygun ebatlarda el ile tutulacak yol ve geçit yerlerinde üzerinden geçebilecek ağırlıklar dikkate alınarak yeterli mukavemeti sağlayacak demir donatıya haiz olacaktır. Kapaklarla zemin yüzeyi arasında yükseklik farkı olamayacaktır.
Kanal galerisinin içerisinde su birikmesini önlemek için drenaj yapılacak ve eğimli olacaktır. Ayrıca su birinkintilerinin dibe sızması için belirli arlıklarla dibe doğru oluk yapılacak, Kapaklardan su ve pislik girmesini önleyecek şekilde imalat ve montaj yapılacaktır.
Kablolar, kablo raf veya tavaları veya rak demirleri veya uygun şekilde imal edilmiş mesnet demirleri üzerine döşenecektir. Yatay döşemelerde mesnetler arası mesafe kablo dış çapının 20 ile 25 katı olmak üzere en fazla 80cm olacaktır. Kablolar mesnetlere kablo klemp veya kablo klemensleri ile bağlanacaktır. Klemp veya klemensler mesnetlere sıkı bir şekilde tespit edilecek ancak kabloya zarar vermesini önlemek için klemp veya klemensin altına fabrikasyon kauçuk konularak kablo zorlanmayacaktır.Tek damarlı (YG)OG kabloların tutturulmasında manyatik malzemeden yapılan klemp ve klemensler kulanılmacaktır.
Kabloların kanala veya duvara mesafesi minimum 2cm, kendi aralarındaki mesafesi kablo çapı (büyük olan kablonun çapı esas alınacak) kadar olacaktır. Üst üste tek sıra döşenen kablolar arası düşey mesafe en az dış çapı düyük olan kablo çapı kadar olacaktır. Ancak çok sayıda Kablonun raf, tava veya rak demiri üzerine yanyana veya üst üste sıralar halinde döşendiği taktirde raflar arası düşey uzaklık en az 20cm olacaktır. Tek damarlı kabloların üçgen demet halinde döşenmesi halinde aynı mesafeler korunacaktır. Ancak burada sistmeler arasında kablo çapının 2 katı kadar mesafe bırakılacaktır.
Beton kanal ve galerilerin havalandırılmasının sağlanması ve kabloya kimyasal ve fiziksel yönden zarar verebilecek etkilere ve dışardan su dolmasına karşı proje ve yapım sırasında gereken önlemler alınacaktır.

Madde – 3 DİREK VE DUVARA KABLO DÖŞENMESİ

Tespit mesnetleri arası uzaklık; Düşey döşemelerde 150cm yatay döşemelerde kablo dış çapının 20 ile 25 katı olmak üzere en fazla 80cm olacaktır.
Kablolar arasında kablo çapı kadar, direk veya duvarla kablo arasında en az 2cm mesafe bırakılacaktır.
Kablola uygun bir mesnet (Demir konksürksüyon, ağaç takoz, pvc takoz, fiber vb.) üzerine yine bu iş için imal edilmiş kroşe, klemep, kelepçe veya klemens ile tespit edilecektir. Klemp veya klemensler mesnetlere sıkı bir şekilde tespit edilecek, ancak kabloya zarar vermesini önlemek için fabrikasyon kauçuk parçalar konularak kablo zorlamayacaktır. Tek damarlı (YG)OG kablolarda tespit aracı olarak manyatik malzeme kullanılmayacaktır.

Madde – 4 DİĞER HUSUSLAR

Enerji kabloları, telekominikasyon, raylı sistemler, otoyol vb. Başka tesislerin kablolarına yaklaşması veya kesişmesi durumunda en az 50cm (çizelge – 1 deki şartlara; Gaz ve petrol boru hattı ile yanyana veya paralel gidişlerde ise en az 60cm. ) mesafede döşenecektir. Bu açıklık temin edilmediği taktirde kablolar yanmayan gereçlerle kurma altına alınacaktır.
Açık havadan döşenen kablolar olabildiğince güneş ışığının etkisinden korunacaktır.
Kablo tavalar ve rafları şartnamesine uygun şekilde topraklanacaktır.
Galeri ve tünellerde YG(OG) kabloları üste AG kabloları alta gelecek şekilde döşenecektir.

BÖLÜM – III

KABLO ÇEKİMİ VE DÖŞENMESİ:

Kablo makarasının nakliyesi özel taşıma römorku ile yapılacaktır. Makara yükleme çekim yönü dikkate alınarak yapılacaktır. Çekici kamyonun seçilmesi çok önemli bir faktördür. Kamyon yeteri kadar kuvvetli ve çok iyi bir fren sistemine sahip olacaktır, mümkünse kamyon ve makaranın fren sistemi birbirine uygun olmalıdır. Römork ve kamyonun bağlantı irtibatı sigortalı pim ile olmalıdır. Ayrıca acil durum için ikinci bir fren sistemi düşünülmelidir. Kablo makarası römorka yüklenmeden önce kablo uçlarının makaraya iyibir şekilde bağlı olup olmadığına özellikle dikkat edilmelidir. Kablo makara taşıma sırasında yüklenici tarafından trafik ile ilgili tüm emniyet tedbirlerinin alınması gerekmektedir.

Kablo çekimi mümkünse römork üzerinde yapılması zaman ve emniyet açısından daha uygundur.

Güzergaha makara koyma yeri römorka müsait olmadığı taktirde makara hidrolikli sehpa veya mekanik sehpa üstünde tezgahlanacaktır. Sehpalar düzgün biryerde konulmalı ve kullandığımız makara mili kablo makarasını rahatlıkla kaldıracak güçte olmalıdır. Kablo makara yerinde çekim sırasında Kablo makarısını durdurmak için çok iyi ve emniyetli fren sistemi gerekmektedir. En sade ve rahat fren sistemi kuvvetli bir ağaç kalas kullanılarak sağlanabilir. (Şekil – 12) ağaç kalas makarının çekim yönüne ters olarak konulur. Aksi taktirde kalas makarının altında kalarak makarayı devirebilir.

Kablo makarasının üstündeki kapak tahtalarının sökümü anında dikkatli olunması ve tahta üzerindeki çivileri kabloya zarar vermemesi için özen gösterilmesi gerekmektedir. Kablo makara tahtaları söküldükten sonra dikkatli bir göz kontrolü ile kabloda bir hasarın olup olmadığı gözlenir, aynı zamanda kablonun her iki ucundaki muhafazanın sağlam olduğuna bakılacaktır.

Kablo makaraları kablo römorkuna veya sehpalarına yatay konumda yerleştirilecektir. Bu işlemlerden sonra kablonun döşenmesi aşağıda açıklanan hallerden uygun olan biri ile yapılacaktır.

Kablonun teknik özellikleri de göze alınarak, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinin 58-b.10. fıkrasında belirtildiği üzere; döşeme sırasında kabloyu çekme için bütün iletkenler biraraya getirilip çekme klemensi ile birbirine bağlanmalı ve büyük çekme gerilmesi bakır iletkenlere için 5kg/mm2, Aluminyum iletkenler için 3kg/mm2’yi geçmemelidir.Kablonun, kablo çorabı ile çekilmesi halinde kablo özelliklerine zarar verilmeyecek bir kuvvetle çekilmelidir.

Kablo romorkundan indirmeden doğrudan kablonun serilmesi: Kablo kanalında ve çevresinde kablonun serilmesi için engel yoksa, hareket halindeki römorktaki kablo çekme kuvveti ile zorlanmaması için kablo makarası kablo döşeme hızına uygun elle çevirilir. Bunun içinde makara kalasla frenlenerek kablo uygun şekilde sağılır ve kanala döşenir.
Kablonun elle döşenmesi: Kabloların elle serilmesinde kablo serme makaralarının kullanılması döşemeyi kolaylaştırır. Kablo serme makaraları kanal boyunca 3-4m aralıkla dönüş yerlerinde, dönüş makaraları olmak üzere yerleştirilir. Kanal başlangıcında olmak üzere kablo sehpasının üzerine, makarının üzerindeki ok yönü dönüş yönün tersine gelecek şekilde yatay durumda yerleştirilmiş kablo makarasından uygun şekilde sağılarak kablo serme makaraları üzerinden kaydırılarak kanala döşenir. Kablo döşemesinde serme makaraları kullanılmaz ise kablo kanal içerisinde 4 – 6 m aralıklarla yerleştirilecek işçiler marifeti ile döşenir. (Şekil 14) uzun mesafelerde yeterli işçi yok ise kablo makara sehpası kanalın orta yerine yerleştirilir kablo ön tarafa kanalın yansı için sağılır. Sonra kanalın kalan yarısı için geriye olmak üzere U (ilmek) şeklinde yeterince sağılarak döşeme işlemi yapılır.
Kablonun sağılan birinci kısmı döşendikten sonra ikinci yansının kanalın kanala üstten bırakılarak döşenmesinde engel varsa bu engelin altından geçmek gerekiyorsa kanalın ikinci yarısı için sağılan kablo makaradan 10 – 20m uzakta gözü kablo dsış çapının 60 katından büyük olacak şekilde 8 (sekiz) yapıldıktan ve bağlantı yerine kadar olan mesafe kadar ölçülen kablo kesildikten sonra döşeme işlemi8 in oluşum sırasının tersine-olarak açılarak döşeme işlemi yapılır.
Motorlu Makaralarla Döşeme: Kablo kanalı boyunca düz yerlerde 20 metrede bu dönüşlerde 15 metrede bir dönüşün başladığı ve bittiği yerlerde motorlu lastik kaplamalı makaralar ve bu makaralar arasına elle sermede olduğu gibi silindir makaralar yerleştirilir. Sehpa üzerine yerleştirilmiş kablo makara ok yönünün tersine olmak üzere tek merkezden aynı anda kumanda edilen 0,54kW gücündeki motorlarla yaklaşık 10m/dk hızla kablo kanal boyunca enküçük mekanik gerilim ile çekilmiş ve döşenmiş olur.
Bocurgatla Döşeme: bu döşeme sisteminde kanal boyunca dönüş ve engelin çok az olmasının yanı sıra kablonun çekme dayanımının da yeterli olması gerekir. Kablonun çekilebilmesi için ucuna kablo çorabı (eldiveni) geçirilir veya kablo çekme kafası bağlanır. Kablo ucu kablo makarasından açıldıktan sonra ucuna kablo çorabı sıvazlanarak geçirilir ve çorabın ucundan çekilerek kabloyu iyice kapması sağlanır. Kablo çekme kafası zırhsız veya çelik tel zırhlı kablo iletkenleri bir araya getirilerek eşit olarak sıkılır. Bu nedenle kablo çorabına göre daha büyük çekme kuvveti uygulanır. Kafanın takıldığı uçtan iletkenlere ve yalıtkan katmanların içine su girmesi önlenir. Çorap veya kafanın ilmek yerine kılavuz olarak kendir veya çelik halat bağlanarak çekme işlemi dolayısıyla döşeme işlemi yapılır. Bocurgatla düşey olarak kablo çekilirken kablonun dönüş yaptığı yerlere makara konulacaktır. Kablo menholler arasında boru içerisinden çekilmesi uygulaması sırasında borunun içerisine kılavuz tel salınır ve kablonun ucu bu kılavuz tele bağlanarak kablonun borunun içine giriş ve çıkışı kolaylaştırılacak şekilde menhol giriş, çıkış ve içerisine uygun makaralar yerleştirilecek kablo çekme arac ile çekilecektir. Çekme zorlaması için çekme kuvveti sırhın dayanımına bağlıdır ve uzama %0,2 yi geçmemek üzere belirlenir. Bocurcutla çekilen aşırı zorlanmanın ve hasarlanmaının güvence altına alınması gerekir. Bunun için kablolar çekme halatı ile silindir makaralar üzerinden yollanır. Kablolar boru veya büz içerisinden çekilirken kaymayı sağlamak amacıyla alkalisiz sabun veya mineralsiz bir yağlayıcı madde kullanılır.
Kaldırıcılı Ağır Kablo Aracı ile Döşeme: Kablo güzergahının açık arazide olması, kablo da boru veya beton büzlü muhafazalar olmaması ve kanalı enine kesen bir engelin olmaması durumunda kablo doğrudan kanala döşenebilir. Bu döşeme yöntemi özellikle PE yalıtkanlı kablolar için uygundur. Kablo çekme vinci iyi bir şekilde kablo çekim gücüne karşı sabitleştirilip, çekim gücü göstergesi kablonun maksimum çekiş gücüne göre ayarlanacaktır. Çekim sırasında kullanılacak telsizler kontrol edilip birbiri arasında temas kurup ortak bir görüşme yapılmalıdır. Her türlü kontrolden sonra vinç çalıştırılıp çelik halat (kılavuz teli) kablo makarasına doğru köşe ve yer, makaralarının üzerinden oluşturulmalıdır yol geçişlerine çok dikkat edilmelidir. Çelik halat kablo ucuna geldiğinde kabloya daha önceden hazırlanan kablo çekme çorabına fır döndü ile bağlanmalıdır. Fırdöndü kablo ve çelik halat üzerinde oluşan dönmelerin giderilemesi için gereklidir.
Çelik halat boşluğu alınır ve güzergah kontrolü sırasında alt yapı tesislerine zarar verilecek bir durum halinde o noktalara gergi makarası konur ve kablo çekimine geçilir.

Kablo Çekimi Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar:

Kablo ve çekme halatı daimi makaralar üzerinde yürümeli
Vincin çekim gücü daima kontrol altında tutulmalı, mümkünse otomatik ayarla çekilmelidir.
Kablo makarasına bağlı son ucu devamlı kontrol altında tutulmalı, bağlantıda bir çözülme söz konusu olursa çekim durdurulup, kablo son ucu tekarar sağlam bir şekilde bağlanmalıdır.
Kablo çekimi aynı hız ve devamlı bir şekilde olmalıdır,gereksiz durdurma olmamalı her duruma ve tekrar çekim kabloya ekstra yüklenmeye neden olacaktır.
Keskin köşelerde kablo çekim gücü %60-100 arasında yükselmektedir gerektiğinde fazla köşe makarası konulur.

Kablo çekim sonrasında ek için gerekli pay bırakılarak her iki ucundan kesilir. Kabloya yerleştirmek için güzergah ortasından başlayıp her iki tarafa doğru makara üzerinden alınarak kum üzerine yerleştirilir, bu metod da köşelerde gerekli kablo dönüş çapı sağlanacaktır. Diğer kablolar aynı şekilde yerleştirilip kablo arası mesafe dikkate alıncaktır.

KABLOLARDA UYGULANACAK ÇEKME MUKAVEMETİ

Teşekkülümüzde en çok kullanılan NYYve YE3SV (XLPE), bakır ve aluminyum iletkenli kablolar için kullanılan kabloların teknik özellikleri de dikkate alınarak
P = G X A
P: çekme kuvveti
G: iletkenin izin verilen gerilmesi (kg/mm2)
Bakır iletkenler için : G=5kg/mm2
Aluminyum iletkenler için : G=3kg/mm2
A: Bütün iletkenleri toplam kesiti-mm2 (Sarmal bakır ve siper kesiti göz önüne alınmaz)

ÖRNEK:
1kV NYY(Bakır iletkenli) Kablo 3×150/95mm2
Kablo çorabı ile çekilmesi durumunda; P = G x A = 5 x (3 X 150) = 2250 kg
Bütün iletkenler bir araya getirilip çekme klemensi ile birbirine bağlanıp çekilmesi durumunda;
P = G x A = 5 x (3 X 150 + 95) = 2725 kg
Not: Kablonun, kablo çorabı ile çekilmesi halinde kablo özelliklerine zarar verilmeyecek bir kuvvetle çekilecektir.

PVC İKAZ BANTLARI

Kalınlığı 0,1mm ve genişliği 120mm ölçülerinde kırmızı renkli ikaz bandı beton blokların (veya koruyucu tuğla) 20cm üzerine serilecektir.
İkaz bandı üst yüzeyine “ÖLÜM TEHLİKESİ TEDAŞ YG / AG ENERJİ KABLOSU” yazısı basılacaktır.
Basılı harfler kabartma olacaktır ve dikey blok karakterdeki harfler siyah renkli 60mm ye eşit veya büyük puntolarla, plastik ikaz bandının üzerine eşit aralıklarla yer alacak şekilde ve yazılacaktır.
Bir yazı grubunun ile diğer grup yazı başlangıcı arasındaki mesafe 500 mm’den fazla olmayacaktır.

İŞARET PLAKALARI

Aşağıda resim ve ebatları verilen ve üzerinde 3mm yüksekliğinde kabartma yazı ile YG kablosu ve enerji işareti bulunan işaret plakası demir döküm olarak imal edilecektir. (Şekil – 13)
Plakalar gömülen kabloların güzergahı boyunca 50m yi geçmeyen mesafelerde her bir ek ve çaprazlama noktasında, güzergahın yön değiştirdiği ve demiryolu, cadde ve sokakların geçtiği noktalara enreji kablo güzergahını gösterecek şekilde kapalama yüzeyi ile aynı seviyede olacak şekilde güzergaha tesisin devamı süresince yüklenici tarafından güzergahta veya tesis bitmiş olmasına rağmen kaplama yapılmamışsa İDARE tarafından gönülecektir.
İdarece gerekli görülen ve üzerine kaplama yapılmayacak güzergahlarda işaret plakası kontrol teşkilatı tarafından belirlenecek olan beton bloklar üzerine tespit edilecektir.
Yüklenici işaret levhalarını, tespit malzemelerini ve ilgili uygulama resim ve metodlarını onay için sunacaktır. Bütün resim ve metotların levhalarının ölçülerinin ve malzemenin onaylanmasından sonra, yüklenici plakaların imalatına, diğer malzemelerin teminine ve üzerine basılacak onaylı bilgilerin basımına başlayabilecektir.
Not: kabloların döşeme şekilleri ve bu şekillere göre taşıma kapasitelerine ait değerleri gösteren çeşitli imatalçı firmalara ait örnek tablolar uygulamalarda yardımcı olması ve bilgi edinilmesi amacıyla verilmiştir.